ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Никогаш на него не паднал зол укор, го почитаа, беше добар човек и добар татко, имаше ќерка врсница со Богдановото девојче, а ова му дојде како болест.

Тука сака најголема послушност.

И уште истата ноќ и тој се раздели со Стоја и Петка и тргна со Андона кон Крушевица, откаде го зеде со себе помалиот свој син Велјана да не падне и тој во рацете на агите, како постариот Трајко кој веќе, заради татка си, беше затворен пред една година.

„Ако чорбаџи Сирме, Јоше, Веле, Ристе тргаат гараметот, барем мастрафот да не паднит на нив“ — ти вели Булиман. А Сирмевци, Јошевци, Велевци и Ристевци тоа го чекаат.

Од Вепрчани, за да не падне в раце и Стојче, им се придружи на Толета и Андона. Се сторија тројца.

Јас му служа на селото кај Турците, ќе му служа и кај Организациата, ама едно да знајте: Кај Турците ве брана колку шо можа, со јадење, со пиење, со придавачки, рушвети, со маривети и лаги, само и само да не паднете во беља.

И така, кога Сарафовци денуваа на „Ливада" и кога ноќта се разделија, Толе почиваше крај своето Ќосе во Вепрчани, а Андон крај Андоница во Дуње, за да дотрча околу полноќ во Вепрчани и да му јави на Толета, дека Бахтијар ја испрати војската по нив по Селечка.

Затоа со време уште тие си закопувале во земјата сè што имале од вредност, за да не падне во рацете на оние што ги сменувале во дворците и конаците.

Тој е блед и задишан. Одвај стои на нозете. Се тетерави. Само што не паднал.

3. Баге од немајкаде стана новинар. Во последниот клас од гимназијата и во последната година од окупацијата, не падна на матура ами падна во затвор

Мачно газеше со искривените штикли по калливата дупчеста калдрма, се занесуваше натака и навака, се мачеше да не падне.

Но дожд не падна. Првите октомвриски дни се бореа со облаците.

Земанек ја убедуваше дека е возможно и уште ѝ објаснуваше дека јас таа вечер сум ги довел девојките до ситуација да пукнат од смеење, оти сум ја споил таа акробатска способност со мојата смисла за хумор и книжевност, па сум играл една епизода од Декамерон на Бокачо, во која наивниот и глупав сопруг никако не може да се качи на скалата од таванот, за да ја фати својата жена Петрунела како со својот љубовник води љубов; а не може да ги фати, затоа што не ја потпрел скалата на ништо, па штом се качи, се занишува и веднаш стрчнува надоле, од другата страна на скалата, за да не падне.

Но јас овојпат не паднав во болест.

Селаните од Горно Долно маало на с. Ошево меѓусебно се степале, се закрвавиле, уште крв што не паднало.

…Кога месечевиот срп зелен меѓу пурпурното руменило завидливо се прикрадува – непријател на денот, со секој свој чекор потајно ги коси ружите, Ги коси сѐ дури не паднат, бледи, во сенката на ноќта: така паднав и јас самиот некогаш, од лудилото мое по вистината, од безумните мои копнежи по големиот ден, уморен од денот, болен од светлината, - паднав долу, во самрак, во сенка, од вистина Еднаш согорен и жеден за неа - се сеќаваш ли уште, се сеќаваш, пламено срце, како некогаш жедно беше?

– Токму јас прогонет да бидам од секоја вистина! Единствено будалетинка сум! Единствено поет!

По сѐ изгледаше дека од нашата куќа сите излегоа живи и здрави, бидејќи таа не падна уште на првиот потрес.

Се потргнуваше постојано пред тоа, дури не се најде во една сосема увисната положба, во која го задржуваа да не падне само една дебела ветка под него и неговиот изврзан појас.

Се иставам назадгазум и алкам да се фатам за нешто со рацете. Да си помогнам. За да не паднам.

Потоа ќе почнело да се збира народ и се чудел народот од кај свири гајда, оти Јоше бил скриен во гранките од тополата и меѓу нив се закрепувал за да не падне одозгора.

Дваесет дни бил болен јунакот, дваесет дни го лекувале со тешки вина и со бели погачи најубавите девојки...

Го прегазив потокот. Качувањето по ридот зад кој се наоѓаше дружината со своите запреги беше тешко.

Ги исправив рамениците и воздивнав за да не паднам со лице врз својата сенка.

- Ама што ви е, бутмиши изветреани, и самиот само што не паднал болен Цене Папчев.

Во гардеробата денес бацки не паднаа, ама за честито и „со здравје да го носиш“ бакнеж доби еден „шмокљо“ што морав да му цртам дека треба да плати тој, ако таа не вади пари.

Еден од партизаните му напомена дека е поарно да се врати в село, да не паднело сомневање на него. Се разделија кај камењарот на сувиот порој.

Сивилото, со кое денот полека поминува во ноќ, уште не паднало по врвовите на дрвјата.

Навистина, тука немаше телекрани, но секогаш постоеше опасност од скриени микрофони со кои можеше да ти биде фатен и распознаен гласот; освен тоа, не беше лесно да се патува сам, а тоа да не падне в очи.

Тројцата браќа почнале сомничаво да се гледаат, внимавајќи врз незавршениот ѕид да не падне ни нивната сенка, зашто кога нема друго, тогаш во градбата може да остане душата на оној чијашто сенка в мигот ја заробила градбата  умира како несреќник кого што го погодиле љубовни јадови.

Ќе вршат насилства над нашата женска челад; очекуваната жетва по полињата ќе ни ја испозапалат; луѓето ќе ни ги распнат на страшилата по овоштарниците и така тие ќе се претворат во храна за гавраните.

Убијте ме, ревел офицерот, убијте ме, и со силни удари на сабја го касапел мртвиот Татар или Монгол или Черкез сѐ додека не паднал сличен на огромен осакатен инсект, црн и крвоглав.

- Не прави се важен, - му довикна оној глас, - нема кој не паднал. Кејтеновиот син ја нишна главата кон земјата, а штом тоа ќе го правеше, тогаш беше попусто да го разубедува човек.

Мил за цело време кога тој излегува и влегува низ прозорецот, седи под јаболкницата и внимава на него да не се слизне, да не падне, спремен да го прифати, да го задржи.

Јас ја задржав да не падне во гробот и да се отепа.

Мрморењето се повтори, потрети, и кога Крсте ги фрли очите во посока од каде што идеше гласот, уште малку што не падна од магарето.

Не падна во тоа нишање, зашто - се клатеше - јас сум едно непрекинато паѓање, до крај на своето постоење.

Се враќам дома задишан, уморен, дождот не падна.

- Види го она малендавото, испиеното, како удира со поткованите цокули, - му се обрати Пандо на Нумо: - Оп, за малку што не падна.

Конечно, г-нот И. и г-нот А. можат да отпатуваат, со автобус, во македонско гратче каде што не биле веќе десетина години. цртежи на местото на трите точки: часовници, бремени жени, лист, бакнеж, календар, недопуштена цигара, клуч во брава, салфетки, полуиспразнета чаша, чадор, мачка, сексуален акт во „јавачка“ положба, циркузантче со неопределен пол што балансира по жица, дланка што на Венериниот брег има хоризонтална лузна, расипана жолта неонка што со крцкање се пали и се гаси, куче скитник што лежи на персиски тепих со главата на предните шепи и мрда со опашката, медицинска сестра со старовремска капа и јаки листови на нозете, девојка со испулени сини очи во жолта фротирска машка пижама, сцена од автобусот, во кој, заедно со г-нот И. и г-нот А., се возат и еден молчалив татко со своето зборлесто девојче, кое му се обраќа со „татко Ратко“, еден испотен бизнисмен, кој постојано вика во мобилниот, нагласувајќи дека ќе биде таму најдоцна за еден саат, плус-минус пет минути, млада ромска девојка во која таа ем се кара, ем се смее: Ава карик... тева кераптуке нешто ... макелту манца... а тој ѝ се смее, и ја гушка. г-нот А. кон г-нот И., додека автобусот минува низ една клисура со бујна вегетација и брза река (дождот, сепак, не падна): Те сфаќам, љубовта не е баш секогаш фер спрема оние што љубат.

Жената што со него влезе во лифтот не си ти, туку комшивката Гога.

Рамнотежа, вистинска рамнотежа требаше за да не паднеш и да ги одржуваш сите оние блескави предмети во воздухот.

Телеграмата му падна од раце, лицето му помодре; касарната му се сврте, се потпре до ѕидот за да не падне.

Страчката итро потскокна на погорната гранка, а мачката се најде под гранката одвај држејќи се да не падне на земја.

Е што е тоа? Како тоа? Зошто, на пример сега не паднам во несвест. Што е тоа што ме држи исправен.

Толку сме, колку што изгинавме некни, вчера и денес... толку сме, колку сме сега плус тие, кои изгинаа за да не падне ридот, ама паднаа тие...

Кураж и само полека - мрмори човекот под нос - и макаршто ти тежи веленцето, ти продолжи си по правливиот пат сѐ додека не згасне горештината и не падне првата роса.

Се свртев без збор за да не паднам во искушение да земам една од румените кифлички што се испаруваа од длабоката чинија на масата и примамливо мирисаа.

— Држи ме да не паднам, вели Оливера Поточка, ене ги Лазор и Ристо, сега држи ме ти мене, вели и се надава да вика по нив.

Се уплашил да не нѐ види некој така, да не падне сомнение за кривица.

Што да направам, мои најдраги пријатели, за да не паднам во ланското искушение?

Но ненавикнат да јаде без помошта на рацете, се занесе, па за да не падне ги извади рацете од џебовите и се задржа за стеблото од праската.