ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Ако ви речам дека Роланд, последната љубов на мојот живот, но секако не и првата (а сега се прашувате од каде, пак, сум сигурна дека е последна) беше едно толку благородно човечко суштество, што целата своја љубов ја даваше на други и ништо не остануваше за него, дури дотолку немаше разбирање за себе и за своите потреби што не можеше да види во што се претвори на крајот.

Зборуваше тој тогаш со својата љубов, што најблиску ја почувствува кога треба од неа да се проштава и да се помирува со старечка самост.

Му се чинеше дека е тоа нешто најмногу до кое може да достигне во својата љубов, да го има при себе барем отисокот на нејзиниот лик.

И покрај фрустрацијата и самосожалувањето, кои му ја замаглија визијата, тој забележа дека таа сè уште е бледа, но дека во неа има свежина и блесок кои сигурно доаѓаа од тоа што беше среќна во својата љубов.

Секогаш уживаше во своето здравје и во својата сила, во својата љубов за работата, во задоволството што доаѓаше од чесното работење.

Што се однесува до таткото, не можев дури ни да си претпоставам кој бил среќникот на кого му ја подарила својата љубов Ги спомнав и имињата на раководителите на бригадата.

Верувам дека таа го носеше споменот за својата љубов како поарчено минато од кое и останало најскапото, синот.

Го спомнав и Ѓурчина. Реков дека не можам ни да си замислам а камоли да поврзувам некого од нив со приказната што го интересира.

Постојано повторуваше дека само тоа го очекувала и посакувала.

Според неа, Еразмо беше поприлично плашлив човек, слаб по дух и човек кој е ограден со материјални вредности и се плашеше да не ги загуби, исто како што се плашеше од откривањето на својата љубов пред неа...

Можеби ја крепеше само надежта дека ќе ја дочека својата љубов, својот невестински копнеж, кралскиот офицер, во кралска униформа.

Ми се чини дека сосема погрешно сум ја искажала својата љубов – како потреба да направам сè што би им помогнало на моите најблиски, и во тоа покажував толку голема усрдност што вам ви изгледало принудно, дури насилнички.

А сега, кога со години гледаше како германскиот дух се распаѓа и како по најважните плодови на тој дух газат самите Германци, тој постојано повторуваше, како да се обидуваше да се увери самиот себе, дека тоа е лудило што кратко ќе трае, а германскиот дух одново ќе блесне.

Оној млад човек кој и додека чекори се чеша од стапалата до главата и назад ќе стигне до бедемите на друг град, и ќе посака таму да влезе, но ќе го убие еден витез, кој неколку дена пред тоа ја освоил својата сакана на витешки натпревар и ѝ испеал песна, со рими искажувајќи ја својата љубов.

Онаа жена што си го бараше своето детенце ќе ја силуваат друмски разбојници, ќе ја водат со себе, а потоа ќе ја остават, и таа ќе умре во сон, покрај едно дрво, гушкајќи го врзопчето партали, кое ѝ беше дете. .

Нѐ уверуваше дека германскиот јазик е единствениот кој во потполност може да ги изрази највисоките вознеси на човековата мисла, ни ја пренесе својата љубов кон германската уметност, нѐ учеше да бидеме горди што, иако по крв Евреи, кои живеат на австриска почва, сепак ѝ припаѓаме на германската култура.

Ова е поимот што ја опишува недостоинствената алтернатива на трагичното страдање.

Ако кажеш дека некој е „мелодраматичен“ или дека нешто е „мелодраматично“, ти одбиваш да му ги удостоиш страдањата со достоинственоста што ѝ прилегаат на трагедијата, која општествено повластените луѓе или оние што се стремат да заземат положба на општествена повластеност, се стремат да си ја чуваат за себе. ‌Страдањето што не може да тврди дека е трагично мора да излезе патетично.

Врховна мудрост е сопствениот љубовен живот свесно да го живееш како мелодрама – сосема да сфатиш (иако не мора тоа да биде322 експлицитно) дека мелодрамата значи и деградиран жанр на книжевен дискурс и унедостоен прагматичен жанр на емоционално изразување: презрен, феминизиран, смешен, тривијален стил на изразување на сопствените чувства.

Тргајќи ја настрана експлицитната содржина на филмот во прилог на неговата мелодраматична моќ и раскошниот црносериски [филмноаровски] стил, уживањето на кампот во него како да го оправдува тврдењето на Сузан Зонтаг за аполитичниот карактер на кампот, за неговото претпочитање на естетиката за сметка на политиката, за неговата неутралност „во однос на содржината“ и за неговиот „начин на гледање на светот како естетска појава“.268 ‌Токму ова воздигнување на убавината до степен на врховна вредност (не само убавината на Џоан Крафорд туку и убавината на беспрекорниот мелодраматичен и кинематографски стил) и оваа релативна рамнодушност кон политичките услови во кои се остварува естетското совршенство, ја ставиле машката геј-култура на лош глас – особено меѓу феминистите – дека има реакционерна политика, дека е непријателски устроена против жените, дека ги прифаќа угнетувачките општествени состојби, дека промовира митски, а не критички однос кон примените вредности и дека соработува со силите на општествена доминација. ‌Но, машката геј-култура многу-многу не ја секираат критичарите и не се срами од своите љубови.

А ако, во својата изопаченост или во својата љубов кон мелодрамата, инсистираме да го сфаќаме сериозно она што треба да се смета за начисто патетично, ако инсистираме да не го третираме нетрагичното страдање како патетично, туку како достоинствено, се осудуваме за сентименталност.

Односно, сме скривиле во вкусот.

Да ги проѕреш сопствените еротски илузии без да го лишиш предметот на својата љубов од достојноста да биде љубен, да се одречеш од следувањето почит додека и понатаму ја бараш почитта, да љубиш и да бидеш љубен без да внесуваш во својата љубов достоинство: ова е можноста што традиционалната машка геј-култура им ја нуди на своите приврзаници.

Напротив, тоа покажува дека неавтентичноста не е погубна за љубовта, дека сериозноста не мора да претегне над ироничноста за да може да вирее и да опстои љубовта.

Одбива геј-љубовта да ја обуслови со успешно подражавање на мажественоста, било да е тоа сопствената, било да е онаа на дечкото, и ја одбива сегашната склоност во машката геј-култура постојано да се креваат мерилата за прифатливата геј-мажественост, со кои се налага геј-пожелноста да зависи од сѐ поочајни изведби на тапата, брутална, неиронична мажественост.

Барем за машката култура, вистинската политика на филмот лежи во неговата естетика: неговиот стил го надминува она што го пренесува неговата видлива порака.

Милер раскажува дека еднаш му дал касета со Јужниот Пацифик на некој дечко во кого бил потајно вљубен, касета што го репродуцирала површинското крцкање од лонгплејката што ја имал уште од детството – крцкање што особено се слушало на „Некоја чудесна вечер“, нумерата што очигледно најчесто ја вртел и на која особено сакал да му го обрне вниманието на предметот на својата љубов.

Џоан Крафорд сосема доминира со видното поле, а секој нејзин зрачец чувство – незаборавно забележан со беспрекорната глума, со мајсторското осветлување на нејзиното лице и на тој нејзин дивен тен и со сјајните камера и монтажа – веднаш и речовито му се телеграфира на гледачот.

Но во тој миг таа немаше друг избор освен да остави тој да ја исполнува и да ја повреди со својата љубов, зашто вистинската љубов никогаш не може да се одбие.

Кога разбрануваната маса во Ефес конечно се смири, не заради верата во Бога, туку заради стравот од Рим, повторно, по којзнае кој пат омален со духот од тага поради тесната врата кон Спасението, која слепоста на неговите браќа ја заклучуваше и ја замандалуваше со своите идоли од злато и од сребро наместо да ја отвора со својата љубов, тој повторно замина за Македонија.

Тој единствено се грижеше за продажбата на своето сребро, оти знаеше дека ако народот вистински ја прифати Радосната Вест, тие веќе нема да бидат ревносни купувачи на неговите сребрени идоли со ликот на Артемида, туку својата љубов ќе ја насочат кон Оној што се гледа со духовни, а не со телесни очи.

Во сета своја љубов кон нив како кон ближни свои, тој сепак ги гледаше такви какви што беа – неписмени селанчишта, мрзливи рибари, превртливи и дволични во своето однесување како Петар со кого тогаш во Антиохија толку многу се испокара.

Синиот Дунав и зелената Сава токму на ова место ја искажуваа својата љубов.

Во „Којот: Ја сакам Америка и Америка ме сака мене“, 1974, на пример, живеел и се поистоветил со едно животно -којотот - настојувајќи да ја впие неговата топлина.

Тој е осуден да го повторува овој компулзивен премин поради тоа што открил дека му е тешко да остане топол, и одвнатре и однадвор.

На некој начин, тој брзо го загубил своето топло чувство, својата љубов кон себе, карактеристичен знак на нарцисоидна повреденост.

Орелот и орлицата се движеа кон сонцето кружејќи.

Клунестите птици ја почнуваа својата љубов со првата топлина, високо, на еден простор кон кој човекот само со поглед се движи.

И бог беше голем и милослив во својата љубов за нив, не ги накажуваше и заедно со нив трпеше.

Се обидов да бидам духовит и знаев дека сум смешен и несмасен: - Не можам својата љубов да ја кријам. Моето срце е човечко само кога е голо.

Но, таа низ солзи го признала чувството дека тој всушност „не ја познава“ и дека не е сигурна ниту во својата љубов кон него.

Затоа што станал себичен и почнал својата љубов да не ја дава никому, освен на себе. Таа што му ја давале не ја возвратил.

ТРЕТАТА ЖЕНА: Дали ти, мајко, ја покажа својата љубов кон мене во најраните години.

Останал неподвижен и со раширени раце и уште повеќе сличен на црн крст. сигурен дека сѐ му припаѓа во таа ноќ пред големата утрешна битка во која над него ќе стојат други со поголем чин и попризнанена војничка мудрост, офицерот тогаш ошол да го земе коњот да го попжвлече за узда кон себе, да им ја открие на војниците својата љубов кон животните или, просто, да им ја покаже умешноста на скротувањето. И го сторил тоа.

Во скелетот на прамидата од суви гранки заигрува светло срце: и се шири во својата љубов и топлина, се издолжува.

Најде избрани зборови и за мојата мисија, макар што таа беше повеќе посредничка, вообичена, отколку иницијативна, креативна.

Арафат имаше мигови во нашите повеќегодишни средби во Тунис од крајот на 1995-та па сега до есента 1989 година, кога ми ја подотвораше душата и со доверлива искреност излегуваше од вообичената тема и преттекст на дипломатскиот прием, за да слезе длабоко во душата и да ми ја пренесе вистината за својата љубов Палестина.

Таквите личности, и самиот знаеш, се вљубуваат само еднаш во животот и до крајот ѝ се верни на таа своја љубов.

Ти кажувам еднаш не треба не знам колку пати да ти се повторува овие три топлинки покрај тебе се како пламенче од кандилче најмал повеј на ветре или студена рака што врз нив ќе се подаде може да ги угасне ама ти пули и прави грижи се варди ги заштитувај ги со што ќе стигниш закрилувај ги со сопствената топлина со својата љубов оти нели се тие деца на нашиот син па затоа два пати думај пред да ставиш залак в уста дали не треба во нивните да се подаде за да се прескокне зимата за да се прескокнат годините за да останеме јас и ти во нив!

И што сега за крај да ти кажам, како своја љубов да изразам, сем од гради да изнедрам крик: Ај билив ин ју, Америк!

XV Мајка си ја криеше својата љубов, својата голема љубов, најсилно почувствувана токму во тоа дамнешно патување во Италија, заедно со Татко.

И сега, по многу, многу години го прелистуваше големиот албум на својата љубов.

Го погледна милозливо. Си ја покажуваа, во овие залезни години, својата љубов која секогаш постоела меѓу нив, но никогаш не била именувана.

Да ѝ ја открие сета своја љубов која не ја покажувал, осо­бено во нивната заедничка италијанска пролет, пред неа и по неа. – Животот, мила – продолжи Татко, во задоцнетиот одговор – е како облакот на небото кој мигум се распаѓа, исчезнува.

Што се однесува до нашиот претседател, ни тој не ја крие својата љубов кон литературата.

Набљудувајќи како кучето се однесува спрема својот сопственик, Лакан, можеме да утврдиме дека кучето зборува, комуницира со него, ги покажува својата љубов и почитување, дури љубомора.

Знаете и самите дека никој умен не се откажува толку лесно од својата љубов. А вие сигурно ја сакате Јана”.

Некој рече дека сигурно ја сакал и од стомакот, не само од срцето, па сакал сета своја љубов да ја сосече.

„Можеби имате право, а можеби и грешите” рече многу разбрано Стариот писател.

Одвај ја завршувале жеснаесеттата, седумнаесеттата, ретко некоја дваесеттата, небаре праски што окапале цут, па почнувале да раѓаат, береќет да собираат и во покорност да ја премолчуваат својата љубов и својата тага.

Почна пак најудобно и најсигурно да се чувствува во својата љубов кон Германија.

Нему сега, ако е паметен, му останува да ја рационализира оваа своја љубов додека конечно не сфати дека е таа со потрошена вредност бидејќи калориите не ѝ се неисцрпни.

Се подаде, ѝ ја зеде десната рака и ѝ ја целува Ти благодарам што нè прифати, што ни го понуди својот дом, а и својата љубов! Со ништо не ќе можам да ти возвратам!

Знам дека ми прости и дека денеска клечиш пред мене од благодарност што си имаш едно прекрасно суштество, плод на еден срам, ама го сакаш и ќе го сакаш со целата своја љубов, оти е дел и од тебе!

Ти пожелувам, не, те молам, да си најдеш друг маж, достоен за твојата љубов, и нему дај му ги своето срце и својата љубов, дај му ги оние радости што ги чуваше и ги намени за мене.

Јас сè уште немам девојка и не брзам со тоа.

Дали ти имаш некоја своја љубов, дали некој ти се допаѓа повеќе од другите, и ти нему?