И кој е тој јунак што исправен стана,  зар изумил дека смрт околу коси?
               
             
           
            
            
              „Локвата и Вињари“
               од Лазар Поп Трајков 
              (1903)
              
              
            
            
           
      
    
      
         
         
           
             
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
               
                  Тој пак и видел однекаде, отрчал со секирата — по врат на еден два брава, и кутнал на место. Му се загнале овчарите да го тепаат ама тој јунак, му а навртил секирата, та и еден од овчарите кутнал наместо и еве ти беља на целото село.
               
             
           
            
            
              „Толе Паша“
               од Стале Попов 
              (1976)
              
              
            
            
           
      
    
      
         
         
           
             
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
               
                  Св. Ѓорги премудар  Во рацето со копје-зрак,  На коњ е качен црнодлак,  На тој јунак божји дар  Ламјата ќе му реше:  „Зар не гледаш мал си, мал,  Мислата моја ќе те згмече,  Ќе те гори и дотолчи“  Летна копје, ја погоди  Сред мисла, меѓу очи.
               
             
           
            
            
              „Сонети“
               од Михаил Ренџов 
              (1987)
              
              
            
            
           
      
    
      
         
         
           
             
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
               
                  - Затоа што тука не е местото за такви разговори, - рече Турчинот со долгите мустаќи.
               
             
           
            
            
              „Гоце Делчев“
               од Ванчо Николески 
              (1964)
              
              
            
            
           
      
    
      
         
         
           
             
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
             
               
               
               
               
                  Затоа сакам да го видам тој јунак Гоце Делчев и да му се поклонам.
               
             
           
            
            
              „Гоце Делчев“
               од Ванчо Николески 
              (1964)